Mom guilt; je eerste kraamcadeau

Elke moeder zal er wel een keer mee te maken hebben gehad; het knagende schuldgevoel. Persoonlijk heb ik er vaker last van als ik mijn dochtertje naar de opvang breng. Ik wil haar gedag zeggen en zij wil niks liever dan tegen me aan geplakt blijven en begint te huilen. Ik weet diep van binnen dat ze daar op een leuke plek is; lieve juffies, speelgoed waar ze thuis alleen maar van kan dromen en allemaal kindjes om mee te spelen, maar toch.. Gedachtes zoals: Moet ik wel blijven werken? Moet ik haar niet mee naar huis nemen nu? Doe ik haar tekort? vliegen meteen door mijn hoofd. Het lijkt wel alsof je dit schuldgevoel er gratis bij krijgt zodra je kindje geboren is. Schuldgevoel omdat je eerder stopt met borstvoeding dan gepland, schuldgevoel omdat jij iets voor jezelf doet terwijl je kindje ergens anders is, schuldgevoel omdat je weer begint met werken en je kindje naar de opvang moet brengen en ga zo maar door. Diep van binnen weet je dat die gedachtes niet kloppen, maar waarom voelt het dan toch zo?

Wat is mom guilt?

Moeder schuldgevoel is een veelvoorkomende emotie die veel moeders ervaren. Het is een gevoel van spijt of schaamte dat optreedt wanneer een moeder het gevoel heeft dat ze tekort is geschoten in haar rol als ouder. Dit kan variëren van kleine beslissingen zoals het toestaan van te veel schermtijd, tot grotere beslissingen zoals het kiezen van een carrière boven thuisblijven bij de kinderen. Het kan ook voortkomen uit het gevoel dat ze niet genoeg aandacht of liefde aan haar kinderen heeft gegeven. Het kan een verlammende emotie zijn die het zelfvertrouwen van een moeder kan ondermijnen en haar het gevoel kan geven dat ze faalt als ouder.

Hoewel dit schuldgevoel het meest voorkomt bij moeders, kunnen ook vaders last hebben van dit gevoel. Vaders worden vaak geconfronteerd met vergelijkbare culturele en maatschappelijke verwachtingen als moeders en kunnen ook te maken krijgen met veranderingen in de rolverdeling. Bovendien kan de druk om een 'perfecte vader' te zijn ook leiden tot gevoelens van schuldgevoel.

Wat zijn de oorzaken van mom guilt?

De oorzaken zijn samen te vatten onder de term ‘goed’ (en daarbij dus ook ‘fout’) moederschap. Een ‘goede’ moeder is een moeder die veel tijd besteed met haar kind, altijd voor hem/haar klaarstaat en haar eigen leven op pauze kan zetten. Dit is een beeld waar velen van ons mee opgegroeid zijn, omdat onze moeder misschien (tijdelijk) niet werkte, maar in ieder geval overwegend de zorgen voor de kinderen op zich nam. In de huidige samenleving is dit een heel onrealistisch beeld geworden en daarmee indirect ook onhaalbaar. Hieronder vind je nog een paar voorbeelden die het schuldgevoel aanwakkeren/verhogen:  

Alles bij elkaar kan dit kan een enorme druk leggen bij moeders, wat weer een negatieve invloed heeft op je zelfvertrouwen en je mentale gezondheid. Het kan je het gevoel geven dat je faalt als ouder en kan leiden tot depressie, angst en stress. Ook kan dit schuldgevoel impact hebben op je kind(eren), wanneer je je voortdurend schuldig voelt, kan dit jouw vermogen om liefde en zorg aan je kinderen te geven beïnvloeden. Dit kan leiden tot stress en spanning in de ouder-kindrelatie. Zelfs op de partnerrelatie heeft het zijn weerslag; als een moeder zich schuldig voelt over beslissingen die zij heeft genomen, kan dit leiden tot wrok en spanning tussen de ouders. Dit kan de communicatie en samenwerking tussen de ouders beïnvloeden. Er zitten dus genoeg nadelen aan mom guilt, dus hoe kan je er voor zorgen dat je er minder last van hebt?

Hoe ga ik om met het schuldgevoel?

Hoewel moeder schuldgevoel niet vanzelf verdwijnt, zijn er stappen die een moeder kan nemen om het te verminderen. Hieronder staan enkele tips:

• Praat erover: Het kan helpen om met andere moeders te praten over hun ervaringen met moeder schuldgevoel. Dit kan helpen om gevoelens van isolatie en schaamte te verminderen.
• Wees realistisch: Het is belangrijk om realistische verwachtingen te hebben van jezelf als ouder. Niemand is perfect en het is normaal om fouten te maken. Een beetje minder streng zijn voor jezelf mag!
• Zorg voor jezelf: Zorg goed voor jezelf, zowel fysiek als mentaal. Als je je goed voelt, kun je beter voor je kinderen zorgen.
• Accepteer hulp: Het is oké om hulp te vragen en te accepteren van familie, vrienden of een professional. 
• Focus op het positieve: Richt je aandacht op de positieve dingen die je doet als ouder en wees trots op jezelf.

Conclusie

Kortom, moeder schuldgevoel is een veelvoorkomende emotie die veel moeders ervaren. De beslissing om je kind naar de peuterspeelzaal te brengen, het combineren van werk, school en het huishouden, en de druk op ouderschapsverlof kunnen moeders met schuldgevoelens belasten. Het partnerschap en de sociale druk maken het soms nog ingewikkelder.

Wees daarom vooral mild voor jezelf; moederschap, en alle keuzes die erbij komen kijken, is nou eenmaal lastig. Druk de gevoelens niet weg, spreek jezelf niet streng toe, maar erken dat je het lastig vindt, accepteer dat dit erbij hoort en maak ruimte voor ontspanning. Het is belangrijk om te onthouden dat het normaal is om soms schuldgevoelens te ervaren als ouder, maar dat dit niet betekent dat je faalt als ouder. Wat zou jij tegen een vriendin hebben gezegd in dezelfde situatie? Zou je dan net zo streng zijn geweest als dat jij voor jezelf bent? En hoe belangrijk is het om te voldoen aan het ideale plaatje? Is het niet veel belangrijk om te bedenken (en te doen!) waar jij en je gezin gelukkig van worden?